استفاده صحیح از مسکن?
متاسفانه امروزه خوددرمانی در بین مردم کشور ما بسیار شیوع پیدا کرده است و در ایران تقریباً همه ی خانواده ها به طور روزانه مصرف کننده دارو هستند به نحوی که آمار حاکی از میزان مصرفی بسیار بیشتر از استانداردهای جهانی هستند.
طبق آمارهای ارائه شده مصرف دارو در ایران سه برابر میانگین جهانی است که این رویه نامناسب هزینه های زیادی را بر کشور تحمیل کرده است. علاوه بر آن تخمین زده می شود که ۸۳ % مردم ایران، به صورت خودسرانه دارو مصرف می کنند!
پرمصرف ترین داروی ُمسکن
در بین داروهای مختلف، گروه مُسکن ها به ویژه دسته ی داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی (که اختصاراً NSAID خوانده میشوند) یعنی آسپیرین، ایبوپروفن، دیکلوفناک، ایندومتاسین، ناپروکسن، مفنامیک اسید، پیروکسیکام، کتورولاک، ملوکسیکام و سلکوکسیب از جمله پرمصرفترین داروهای تجویزی در جهان هستند .
در واقع از هر ۷ بیمار یک نفر با این داروها درمان می شوند و فروش جهانی NSAIDs بیش از شش بیلیون می باشد. تنها در ایالات متحده ۵ درصد از نسخه های پزشکان به NSAID ها وابسته است . اکثر این داروها در بسیاری از کشورها بدون نسخه پزشک نیز قابل تهیه بوده و بیماران میتوانند بدون تجویز پزشک آنها را مصرف کنند.
عوارض ُمسکنها ?
همان خواص فارماکولوژیکی (تاثیر دارو بر بدن) که موجب اثر این داروها بر درد یا آرتریت میشود، مسئول ایجاد عوارض جانبی آنها به خصوص در دستگاه گوارش و سایر سیستمهای بدن نیز میباشد که گاهی اوقات حتی میتواند زندگی بیمار را تهدید کند. خونریزی، زخم های گوارشی، سوراخ شدگی و انسداد در دستگاه گوارش از جمله جدی ترین عوارض جانبی این دسته دارویی می باشند . خطر ایجاد زخم های گوارشی پس از مصرف این داروها ۳-۵ برابر افزایش می یابد به طوریکه ۱۵-۳۰ درصد از مصرف کنندگان مزمن این دسته دارویی، از زخم و خونریزی دستگاه گوارشی رنج میبرند .به نحوی که در ایالات متحده سالانه ۱۶۵۰۰ نفر به خاطر مشکلات گوارشی مزبور جانشان را از دست میدهند.
استفاده همزمان از چند مسکن
تعدد داروهای مصرفی بیمار عامل مهمی در ایجاد تداخلات دارویی می باشد؛ منطقاً هر چه تعداد داروهای مصرف شده در یک بیمار بیشتر باشد احتمال تداخلات دارویی بیشتر خواهد بود.
این نکته در مورد استفاده همزمان چند دارو از این گروه نیز صادق است؛ در اینصورت، نه تنها هیچگونه افزایشی در کارایی آنها دیده نمیشود بلکه شدت عوارض جانبی از جمله زخم گوارشی افزایش می یابد، بنابراین بهتر است از این کار اجتناب شود .
نتیجه گیری
در اکثر موارد، مصرف مُسکنها به ویژه مسکن های قوی بدون توجیه بوده و یا اینکه روش های کم خطر دیگری برای کاهش درد وجود دارد،که میتوان قبل از مصرف مسکن روشهای تسکینی جایگزین و کمخطر دیگر از جمله استراحت کردن و حذف عوامل تشدید کننده و تحریک کننده درد را بکار گرفت. استفاده از دمنوشهای گیاهی برای سردرد و همینطور فرآوردههای گیاهی مالیدنی که در درمان دردهای عمومی و عضلانی کاربرد دارند در کنار بهرهگیری از فرآوردههای موضعی نظیر کرم، پماد و ژلهای مُسکن (در موارد نیاز به تسکین بیشتر) میتواند مفید فایده و کمخطرتر باشد.
گرد آورنده سایت دکترِ پوست/متخصص پوست ، مو و زیبایی دکتر پرهیزکار