بهترین ضدآفتاب را چگونه انتخاب کنیم؟

با مطالعه ی متون تاریخی می توان دریافت که بشر همواره بدنبال محافظت پوست خود از عوامل خارجی می باشد. اشعه های مضر نور آفتاب که منجر به بروز عوارض جدی بر پوست انسان می شود، جزء این دسته قرار می گیرد. به همین دلیل استفاده از کرم های ضدآفتاب متناسب با نوع پوست و منطقه ی زندگی افراد به شدت توصیه می شود.

اولین ضدآفتاب در سال 1928 در ایالات متحده امریکا در دسترس عموم مردم قرار گرفت تا از صدمات ناشی از نور خورشید از جمله آفتاب سوختگی، سرطان پوست، ملانوما و ... جلوگیری شود.

ضد آفتاب یک محصول آرایشی-بهداشتی است که با جلوگیری از نفوذ نور به لایه های عمیق تر، از سلول های زنده پوست محافظت می کند.

رفتار پوست نواحی مختلف بدن در برابر نور آفتاب نیز متفاوت است؛ معمولا پوست صورت، ناحیه ی سینه، شانه ها و شکم آسیب پذیر تر از ساق و ران پا، گردن و پهلو ها می باشد. در شکل 1 این نواحی با دقت مشخص شده است. بدین صورت که نواحی قرمز بیشترین میزان حساسیت در برابر اشعه را دارا می باشند، نواحی نارنجی حساسیت کمتری دارند و قسمت های آبی رنگ کمترین حساسیت را نشان می دهد.

طرز استفاده:

طبق گفته های FDA (سازمان جهانی دارو و غذای امریکا)، به ازای هر سانتی متر مربع از سطح پوست، باید از دو میلی گرم کرم ضدآفتاب متناسب با نوع پوست و همچنین استاندارد استفاده بشود. استفاده از این محصول در خانم ها و آقایان و در تمامی سنین توصیه می شود و بهتر است نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید  به همراه بالم لب با SPF  حدود 30 مورد استفاده قرار بگیرد. بهتر است پس از استفاده از کرم ضدآفتاب، بین 5 الی 10 دقیقه صبر کرده و پس از آن محصولات آرایشی استفاده بشود.

یکی از فاکتورهای مهم در این محصول، SPF (معیار حفاظت در برابرآفتاب) می باشد که معنای مقدار این فاکتور متناسب با سطح حفاظت مطابق شکل 2

می باشد.

مواد تشکیل دهنده:

برخورد پوست با تمامی اشعه های دریافتی به سه شکل می باشد؛ جذب، انحراف و بازتاب.

اساس عملکرد کرم های ضدآفتاب، انحراف و بازتاب اشعه های مضر و جلوگیری از جذب به لایه های عمقی پوست می باشد. فیلتر های موجود در کرم های ضدآفتاب، امواج خطرناک مانند فرابنفش که باعث ایجاد گرما و برانگیختگی سلول های پوست می شود را با پر کردن  ناهمواری های سطح پوست (شکل3) کنترل می کنند.

ترکیبات این محصول در برند های متفاوت و متناسب با عملکرد های جانبی یکسان نیست؛ در برخی محصولات از فیلتر های معدنی دارای ذرات اکسید فلزی مانند اکسید روی و اکسید تیتانیوم استفاده می شود. این مواد از طریق پراکندگی و بازتاب نور، از پوست محافظت می کنند و مهمترین ویژگی این دسته از فیلتر ها، نفوذ پذیری کم به لایه های پوست و مقاومت بالا در برابر اشعه های مضر می باشد.

دسته ی دوم، فیلتر های ارگانیک هستند. این دسته از مواد با استفاده از جذب گرمای ناشی از اشعه، کاهش انرژی و بازتاب امواج از پوست مراقبت می کند و جزء فیلتر های فرا بنفش (Ultraviolet filters) بسیار مؤثر بشمار می روند.

اشتباهات رایج:

استفاده از کرم ضدآفتاب و سایر محصولات بهداشتی برای محافظت از پوست و حفظ شادابی و طراوت نقش بسزایی دارد اما یک سری اشتباهات جزیی منجر به خنثی سازی اقدامات انجام شده خواهد شد که در ادامه به بررسی تعدادی از این موارد می پردازیم.

1. بصورت منظم از ضدآفتاب استفاده نمی کنیم.

هر موقع که قصد ترک خانه را داریم، استفاده از کرم ضدآفتاب به میزان کافی الزامیست و حتی در روز های ابری نیز برای محافظت در برابر اشعه های نامحسوس باید استفاده شود.

2. به تاریخ انقضا توجه نمی کنیم.

معمولا تاریخ انقضای محصولات آرایشی-بهداشتی بر روی جعبه چاپ می شود که پس از باز کردن درب، جعبه دور انداخته می شود و متاسفانه اغلب افراد تاریخ انقضای ضدآفتاب خود را نمی دانند. (البته گاهی اوقات تاریخ انقضا پشت بسته بندی و یا در انتهای تیوب محلی که پِرِس شده است نیز قابل مشتده می باشد.)

توصیه می شود تاریخ انقضای محصولات بهداشتی را حتما چک کرده و حتی در صورت تغییر رنگ، بو یا فرم ظاهری کرم قبل از انقضا نیز از مصرف آن جلوگیری شود.

3. ضدآفتاب را در جای مناسب نگه داری نمی کنیم.

این محصول نباید در معرض گرما یا نورمستقیم خورشید قرار بگیرد؛ زیرا مواد تشکیل دهنده تجزیه شده و خواص خود را از دست می دهند.

4. در مواقع ضروری، ضدآفتاب را تجدید نمی کنیم.

متخصصان پوست توصیه دارند که در صورت قرار گیری مستقیم  در معرض آفتاب، حداقل دو ساعت یکبار ضدآفتاب را تجدید کنید و در صورت شنا کردن، پاک کردن پوست با دستمال و ... با فاصله زمانی کمتری ضد آفتاب تجدید شود.

منبع:

:Researchgate

 https://www.researchgate.net/publication/51476707_Sun_protection_factor_Meaning_and_controversies